ลีนุกซ์ คือสวรรค์ของโอเพ่นซอร์ส ที่คุณสามารถโหลดทูลฟรีมากมายบนโลกใบนี้มาใช้ได้อย่างสนุกสนาน ซึ่งมีทูล 7 อย่างนี้ที่ครั้งนี้คัดเลือกมาให้ชม และคิดว่าจะเป็นการพลิกชีวิตการใช้คอมมานด์ไลน์อย่างที่คุยนึกไม่ถึงมาก่อน ไม่ว่าจะเป็นการตรวจสอบเหตุการณ์ที่เกี่ยวกับไฟล์ระบบ ไปจนถึงการรันเซสชั่น ssh ที่ตัดต่อได้ตามใจ หรือแม้แต่การสั่งแสดงข้อความเป็นแบนเนอร์ขนาดใหญ่สวยงาม
1. asciiview เรียกดูภาพต่างๆ ในรูปตัวอักษรโค้ด ASCII ที่เรียงต่อกัน คิดดูว่าดีแค่ไหนถ้าคุณสามารถเห็นพรีวิวภาพคร่าวๆ ได้จากคอมมานด์ไลน์ แถมยังอยู่ในรูปที่เป็นศิลปะเฉพาะแบบนี้ คำสั่งนี้ต้องติดตั้งแพ็กเกจ aview และ imagemagik โดยหาโหลดได้จากเว็บเจ้าของโปรเจกต์ที่ชื่อ aa-project
2. tmux ขจัดความเสี่ยงในการรีโมตผ่าน ssh แล้วการเชื่อมต่อหลุดระหว่างโปรเซสงานยาวๆ เช่น การคอมไพล์ซอฟต์แวร์ ที่หลุดแล้วต้องเริ่มใหม่ทั้งหมด ด้วยพระเอกของเรา tmux เป็นตัวสับเปลี่ยนหน้าจอเทอร์มินัล ง่ายเหมือนมัลติทาร์กส์บนโอเอสแบบ GUI โดยเฉพาะฟีเจอร์ที่ปล่อยให้โปรเซสในหน้าจอหนึ่งรันการทำงานในเบื้องหลังขณะใช้งานอีกเทอมินัลไปพร้อมกันได้ ถือเป็น “ทูลจำเป็น” สำเร็จแอดมินผู้ดูแลระบบลีนุกซ์เลยทีเดียว
3. chkrootkit สนใจแอนติไวรัสบนคอมมานด์ไลน์ไหมครับ? ไวรัสบนลีนุกซ์ส่วนใหญ่จะมาในรูปของรูทคิต ที่ทำให้ตัวมันเองได้สิทธิ์ในฐานะ root ของระบบ ยังไม่นับรวมถึงพวกหนอนชาเขียวหรือ Worm ทั้งหลาย รวมทั้ง Loadable Kernel Module (LKM) ที่พอระบบติดเชื้อแล้ว สถานะความปลอดภัยจะอ่อนปวกเปียกเป็นทิชชู่เปียกน้ำเลยทีเดียว ทูลป้องกันภัยที่แนะนำคราวนี้ชื่อเช็ครูทคิต (chkrootkit) ซึ่งติดอันดับ “ท็อป 100 ของทูลความปลอดภัยบนเครือข่าย” จากการสำรวจของOrg โดยจะช่วยสแกนตรวจจับและทำลายไวรัสทั้งหลายบนระบบ หรือถ้าเลวร้ายที่สุด อย่างน้อยคุณก็จะรู้ชื่อของไวรัสตัวปัญหานั้น เพื่อหาทางกำจัดอย่างเจาะจงต่อไป
4. figlet อยากได้ตัวอักษรบนเชลล์ใหญ่ๆ แบบที่เอาโค้ด ASCII มาเรียงต่อกัน แบบที่เห็นตามโปรแกรมบนคอมมานด์ไลน์ต่างๆ แล้วล่ะก็ ทูล figlet คือคำตอบของคุณ โดยคุณสามารถสร้างแบนเนอร์ตัวอักษรขนาดใหญ่ได้โดยมีหลายรูปแบบให้เลือก หรือถ้าไม่อยากติดตั้งโปรแกรมนี้ลงบนระบบ ก็สามารถใช้บริการออนไลน์ได้จากorg/contrib.html
5. locate อยากหาตำแหน่งไฟล์จากชื่อได้ใช่ไหมครับ มีคำสั่งหนึ่งที่พบบนระบบยูนิกซ์ส่วนใหญ่ที่ช่วยแก้ปัญหานี้ให้คุณได้คือ locate (แต่บางระบบปฏิบัติการที่เน้นความปลอดภัยระดับองค์กร เช่น Red Hat จะเป็นอีกคำสั่งหนึ่งคือ slocate ที่จะไม่แสดงรายการไฟล์ในตำแหน่งที่ผู้ใช้ไม่มีสิทธิ์เข้าถึง เป็นต้น) locate ถือเป็นคำสั่งสวรรค์ ที่เสกตำแหน่งของไฟล์ที่คุณอยากรู้ได้ไม่ว่าจะอยู่ตรงซอกไหนบนระบบ (ระบุเป็นไวลด์การ์ดก็ได้ด้วย)
6. calcurse แอพพลิเคชั่นสำเร็จรูปในแบบคอมมานด์ไลน์ ที่รวมเอาทั้งปฏิทินและรายการงานที่ต้องทำมาไว้ด้วยกัน คุณจะสามารถเช็ครายการเหตุการณ์ต่างๆ, กำหนดนัดหมาย, หรือรายการงานประจำวันได้โดยง่าย พร้อมทั้งระบบแจ้งเตือนเมื่อใกล้กำหนดเวลาที่ตั้งไว้ กลัวหน้าจอเชยเกิน? คุณก็สามารถปรับแต่งอินเตอร์เฟซให้เท่เก๋ฮิปสเตอร์สไตล์ชาวคอมมานด์ไลน์ได้ตามต้องการ ที่สำคัญยังใช้คำสั่งบนคอมมานด์ไลน์ในการปรับแต่งข้อมูลกำหนดการ ซึ่งคุณเอาไปประยุกต์เขียนเป็นสคริปต์ด้วยก็ได้
7. inotify-tools ทูลสุดท้ายนี้ทำหน้าที่เกาะติดชีวิตของไฟล์บนระบบ ที่คุณยังเฝ้าดูความเคลื่อนไหวทุกฝีเก้า ไม่ว่าจะถูกเปิด-ปิด หรือปรับแต่งแก้ไขใดๆ ด้วยแพ๊กเกจ inotify-tools นี้ จะมีชุดโปรแกรมต่างๆ ที่แสดงผลผ่านอินเทอร์เฟซที่ใช้งานได้ง่าย โดยจะแจ้งเตือนการเปลี่ยนแปลงทุกอย่างเกี่ยวกับไฟล์บนระบบ ชุดโปรแกรมนี้มีประโยชน์มากในกรณีที่ต้องการบริหารจัดการไฟล์หลายไฟล์พร้อมกัน เวลาที่ต้องการให้ระบบทำอะไรบางอย่างเมื่อไฟล์นั้นๆ ถูกสร้าง, ถูกปรับแต่ง, หรือโดนลบ เป็นต้น
